Pamięci pomordowanych

Jak co roku, 17 września, władze miasta, gminy i powiatu, delegacje, poczty sztandarowe i mieszkańcy Starogardu uczcili kolejną rocznicę agresji wojsk sowieckich na Polskę. Uroczystość odbyła się przy zbiorowej mogile ofiar II wojny światowej na cmentarzu przy ul. 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich.

– Spotkaliśmy się dzisiaj tutaj, pod pomnikiem ofiar II wojny światowej, aby uczcić pamięć i oddać cześć wszystkim, którzy ucierpieli w wyniku strasznego ataku Związku Radzieckiego na nasz kraj. Ataku, który przyniósł wiele zła, bólu, cierpienia i śmierci – rozpoczął swoje wystąpienie harcmistrz Wojciech Mokwa.

Harcmistrz Wojciech Mokwa podczas wystąpienia.

– Dokładnie 79 lat temu, 17 września 1939 roku, zgodnie z radziecko-niemieckim porozumieniem zawartym w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow, Armia Czerwona bez wypowiedzenia wojny zaatakowała Polskę. Tym samym Związek Radziecki złamał pakt o nieagresji, który miał obowiązywać do końca 1945 roku. Według danych sztabu sowieckiego, armia sowiecka od 17 do 21 września wzięła do niewoli 174 tysiące 500 jeńców polskich. Według obliczeń Polskiego Ministerstwa Obrony Narodowej z października 1944, liczba zabitych i rannych w walkach z ZSSR wyniosła 20 tysięcy ludzi, a wziętych do niewoli sowieckiej 181 tysięcy. W październiku i listopadzie 1939 r. władze sowieckie zwolniły 42 tysiące 400 podoficerów i szeregowych pochodzących z terenów tzw. Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi. Sowieci odesłali Niemcom 42 i pół tysiąca jeńców polskich (wśród nich np. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego), a Niemcy przekazali Sowietom prawie 14 tysięcy jeńców polskich narodowości białoruskiej i ukraińskiej – przypomniał harcmistrz Wojciech Mokwa.

Prezydent Starogardu Gdańskiego Janusz Stankowiak i przewodniczący Rady Miasta składają kwiaty na grobach płk. Józefa Trepto oraz plk. Tadeusza Łękawskiego. 

Przemówienie okolicznościowe wygłosił także poseł na Sejm RP Jan Kilian. Modlitwę za pomordowanych odmówił wicedziekan ks. Stanisław Piastowski. Wiązanki kwiatów pod pomnikiem ofiar II wojny światowej złożyły licznie delegacje. Uroczystość uświetnił występ młodzieży z Publicznej Szkoły Podstawowej Nr 1 z oddziałami gimnazjalnymi, który przygotował Wojciech Piskorski.

Na zakończenie uroczystości prezydent Starogardu Gdańskiego Janusz Stankowiak oraz przewodniczący Rady Miasta Jarosław Czyżewski, w dowód pamięci, złożyli kwiaty na grobach płk. Józefa Trepto – dowódcy 2. Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich w latach 1938-39, który zginął w Starobielsku w 1940 r. oraz płk. Tadeusza Łękawskiego – legionisty, rokitniańczyka, ostatniego dowódcy 2. Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich, Kawalera Orderu Virtuti Militari. Towarzyszyli im starogardzcy szwoleżerowie.

Fot. Małgorzata Rogala