24 września minęło dokładnie 50 lat od odsłonięcia Pomnika Poległych i Zamordowanych w latach 1939-1945 Harcerzy w Starogardzie Gdańskim. Rocznica stała się doskonałą okazją do zaprezentowania tego miejsca pamięci po odnowieniu. Renowację przeszedł też 45-letni sztandar starogardzkiego Hufca ZHP.
W niedzielne przedpołudnie przy Pomniku Poległych i Zamordowanych w latach 1939-1945 Harcerzy zgromadzili się członkowie starogardzkiego Hufca ZHP, ich bliscy, władze oraz mieszkańcy miasta i powiatu. – Historia pomnika, przed którym stoimy to przede wszystkim historia osób wywodzących się z bardzo prężnego przedwojennego środowiska harcerskiego powiatu starogardzkiego. To również historia przyjaźni i pamięci. Pamięci tych, którzy przeżyli wojnę i pragnęli upamiętnić swoich przyjaciół – mówił harcmistrz Wojciech Mokwa.
– Długa jest lista Kociewiaków związanych z ruchem harcerskim, którzy polegli lub zostali zamordowani w latach 1939-1945. Ginęli w kociewskich lasach, w Szpęgawsku, w Zajączku koło Skórcza, w Ocyplu, w obozach zagłady w Stutthofie, Oświęcimiu, Mauthausen Gusen. Ginęli w różnych miejscowościach w Polsce i za granicami. Kilkoro z nich zginęło w Powstaniu Warszawskim. Działali w Armii Krajowej, Gryfie Pomorskim, Jaszczurce. Kilkoro z nich to księża. Fakty te oraz wzrastające represje stalinowskie uniemożliwiały godne upamiętnienie poległych. Dopiero lata sześćdziesiąte ubiegłego wieku, w dwadzieścia lat po wojnie, dały możliwość budowy pomnika – powiedział harcmistrz Wojciech Mokwa. 24 września delegacje złożyły pod nim wiązanki kwiatów, a harcerze zapalili znicze.
50. rocznica odsłonięcia Pomnika Poległych i Zamordowanych w latach 1939-1945 Harcerzy stała się doskonałym bodźcem do jego renowacji. Odnowiony został również sztandar. Jego historia ściśle wiąże się z historią starogardzkiego harcerstwa. Sięga ona 1921 r., kiedy to 14 kwietnia przy starogardzkim gimnazjum powstała I Starogardzka Drużyna Harcerzy im. Tadeusza Kościuszki. W kolejnych latach powstały następne. W 1922 r. II Drużyna im ks. Józefa Poniatowskiego, a w 1923 r. III im. Jana III Sobieskiego. Początkowo drużyny należały do Hufca w Kościerzynie. W 1924 r. Komenda Chorągwi Pomorskiej zdecydowała o powołaniu w Starogardzie Hufca Harcerzy obejmującego drużyny w powiatach starogardzkim, tczewskim, gniewskim, i częściowo kościerskim. 23 czerwca 1929 r. Hufiec Męski otrzymał pierwszy sztandar.
Kolejnym sztandarem, o którym wiemy i który w dość skomplikowanych okolicznościach zachował się do dnia dzisiejszego jest Sztandar Hufca Harcerek. Wręczony został Komendantce Hufca druhnie Małgorzacie Raszei na Starogardzkim Rynku 26 czerwca 1946 r. Przez wiele lat uznawano go za zaginiony lub wręcz zniszczony przez komunistów w okresie stalinowskim. Został jednak odnaleziony pod koniec lat osiemdziesiątych, podczas rozbiórki domu przy ul Pelplińskiej. Poddano go renowacji i jest ze starogardzkimi harcerzami do dzisiaj.
Po okresie stalinowskim, w którym ZHP nie mogło działać, już w czerwcu 1958 r. komendant Hufca druh Franciszek Piechowski z rąk Komendanta Chorągwi odebrał nowy sztandar Hufca.
Po 24 latach, 20 maja 1972 r. starogardzki Hufiec otrzymuje imię generała Józefa Wybickiego i przy tej okazji otrzymuje również nowy sztandar, a dokładnie płótno sztandaru, bo drzewce pozostają z 1958 roku.
W tym roku, po 45 latach użytkowania sztandaru, harcerze podjęli decyzję o renowacji płótna i zakupie nowych drzewc. Podziękowali wszystkim darczyńcom, którzy wsparli odnowienie sztandaru. Mieli oni okazję wbić gwoździe w historyczne 67-letnie drzewce z 1958 roku, obok 56 gwoździ poprzednich fundatorów sztandarów starogardzkiego Hufca ZHP. Chwilę później odnowiony sztandar został uroczyście przekazany komendantowi Hufca podharcmistrzowi Michałowi Hincowi.
Fot. Małgorzata Rogala/starogard.pl
