W niedzielę 23 września w miejscu Pamięci Narodowej w Lesie Szpęgawskim wspólną modlitwą mieszkańcy Kociewia, rodziny pomordowanych, przedstawiciele władz krajowych i samorządowych, organizacji kombatanckich i stowarzyszeń oraz młodzież szkolna oddali hołd ofiarom II wojny światowej. W 79. rocznicę mordu na Ziemi Kociewskiej złożyli kwiaty i zapalili znicze.
Uroczystości w Lesie Szpęgawskim rozpoczęto wspólnym odśpiewaniem „Mazurka Dąbrowskiego” przy akompaniamencie Orkiestry Dętej z Pelplina. Sekretarz Towarzystwa Miłośników Ziemi Kociewskiej Ryszard Szwoch przypomniał zebranym okoliczności okrucieństwa pierwszych miesięcy II wojny światowej. W swoim tradycyjnym przemówieniu wspomniał bestialskie mordy hitlerowskich oprawców naznaczone męczeńską krwią niewinnych ofiar poległych w Lesie Szpęgawskim i innych miejscach Kociewia oraz Pomorza.
Szacuje się, że między wrześniem 1939 r. a styczniem 1940 r. zamordowano tam od 5000 do 7000 osób, przede wszystkim przedstawicieli polskiej inteligencji z Kociewia, Kaszub i innych regionów Pomorza oraz pacjentów szpitala psychiatrycznego w Kocborowie. Obok nich w Lesie Szpęgawskim ginęli również Żydzi oraz Niemcy, przeciwnicy nazizmu. Od dawna to jesienne wrześniowe popołudnie w leśnej scenerii jest okazją, aby powrócić pamięcią do historii Szpęgawskiej Golgoty, jak nazywany jest ten szczególny leśny cmentarz.
– Choć od tamtego czasu mija 79 lat, nie poszło w zapomnienie tamto zło, tamto bezprawie hitlerowskie, którego naocznym świadectwem jest tutejszy las z tym jakże niezwykłym cmentarzem. Dokumentem masowej zbrodni okupanta na tutejszej ludności. Upływają lata, ale on trwa jak bolesna rana, gdyż uosabia tragedię narodu, dojmujący ból rodzin ofiar zbrodni i wyzwanie dla pokolenia, które ocalało i nosi wciąż piętno tamtego czasu, gdyż nie ma chyba na Pomorzu rodziny, która by nie doświadczyła wówczas cierpienia i utraty bliskich. Czas wprawdzie leczy z emocji, ale nie powinien oczyszczać nas z pamięci o tamtych wydarzeniach – mówił Ryszard Szwoch, sekretarz Towarzystwa Miłośników Ziemi Kociewskiej.
Delegacje władz, organizacji, stowarzyszeń oraz szkół zapaliły znicze i złożyły wiązanki kwiatów pod tablicą upamiętniającą ofiarę pomordowanych.
Punktem kulminacyjnym obchodów 79. rocznicy mordu na Ziemi Kociewskiej była Msza Święta koncelebrowana w intencji wszystkich ofiar II wojny światowej. W asyście licznie zgromadzonego duchowieństwa poprowadził ją ks. biskup Ryszard Kasyna, ordynariusz Diecezji Pelplińskiej. Uroczystości zakończył Apel Poległych i wspólnie odśpiewana „Rota”.
Fot. Małgorzata Rogala
