W 80 rocznicę wybuchu II wojny światowej, przed Pomnikiem Poległych i Zamordowanych Harcerzy w Starogardzie Gdańskim o godz. 4:45 samorządowcy, stowarzyszenia, harcerze oraz mieszkańcy miasta oddali hołd pomordowanym.
1 września 2019 r. o godz. 4:45 w wielu miastach w Polsce zawyły syreny. Dały sygnał do rozpoczęcia uroczystości z okazji 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej. W Starogardzie Gdańskim przedstawiciele lokalnych władz samorządowych, instytucji i stowarzyszeń oraz poczty sztandarowe zebrali się przy Pomniku Poległych i Zamordowanych Harcerzy. W corocznym spotkaniu uczestniczył proboszcz parafii pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa w Starogardzie Gdańskimi Stanisław Piastowski oraz mieszkańcy.
![](https://starogard.pl/wp-content/uploads/2019/09/pomnik-0377.jpg)
– Dokładnie 80 lat temu, 1 września 1939 r. hitlerowskie Niemcy, bez formalnego wypowiedzenia wojny, napadły na Rzeczpospolitą. Zaatakowały ją z trzech stron: od zachodu, z północy i południa. Rozpoczęły tym samym II wojnę światową. Pierwsze bomby spadły na Wieluń o 4:40. Pierwsze salwy i strzały padły pięć minut później na Westerplatte. Zaatakowano śpiących ludzi. Spotkaliśmy się dzisiaj o tak wczesnej porze, żeby uczcić ich pamięć i oddać hołd poległym w czasie II wojny światowej– powiedział prezydent Janusz Stankowiak –
![](https://starogard.pl/wp-content/uploads/2019/09/pomnik-0399.jpg)
Prezydent przypomniał dramatyczne wydarzenia z września 1939 roku, które dotknęły również nasze miasto.
– Starogardu Gdańskiego i okolic te straszne wydarzenia nie ominęły. Niemieckim władzom okupacyjnym najbardziej zależało na masowej eksterminacji ludności polskiej i żydowskiej. Objęła ona wszystkie warstwy społeczne, ale ze szczególną siłą uderzyła w inteligencję. Z inicjatywy i pod kierownictwem gestapo 6 września rozpoczęły się aresztowania Polaków i Żydów, których przetrzymywano później w naszym więzieniu. Aresztowanych osadzano też w XIV-wiecznej Baszcie Gdańskiej i obozie w Skórczu. Więźniowie przebywali również w synagodze, Urzędzie Miejskim i kilku innych budynkach. Byli torturowani i bici do nieprzytomności. Wielu z nich rozstrzelano w położonym blisko naszego miasta Lesie Szpęgawskim – kontynuował prezydent. – Już za cztery tygodnie odsłonięty zostanie tam wyjątkowy pomnik. Nazwiska wielu ofiary tej strasznej zbrodni przestaną być anonimowe.
![](https://starogard.pl/wp-content/uploads/2019/09/pomnik-0401.jpg)
Prezydent zaprosił też wszystkich do obejrzenia filmu „Szpęgawsk 1939 – Zbrodnia Pomorska”, który będzie miał swoją premierę 28 września. – Myślę, że warto go obejrzeć przede wszystkim dlatego, żeby pamięć o tych tragicznych wydarzeniach pozostała żywa, żebyśmy nigdy nie zapomnieli jak ważne jest dbanie o to, by nigdy już się nie powtórzyły – zakończył Janusz Stankowiak.
Głos zabrał również poseł na Sejm RP Jan Kilian, a obecni na uroczystości harcerze uczcili pamięć druha Józefa Grzybka z 32 Pomorskiej Drużyny Harcerzy im. księcia Józefa Poniatowskiego (2 Starogardzkiej Drużyny Harcerzy ), który został zamordowany we wrześniu 1939 roku.
![](https://starogard.pl/wp-content/uploads/2019/09/pomnik-0440.jpg)
Delegacje złożyły kwiaty pod pomnikiem oddając hołd nie tylko poległym starogardzianom, ale wszystkim ofiarom tej największej wojny światowej, która w ciągu 6 lat zebrała najobfitsze żniwo życia ludzkiego w historii. W okresie 1939-1945 zginęło ponad 60 milionów osób na świecie, w tym około 6 milionów Polaków
Odświętnego charakteru uroczystości dodała oprawa muzyczna w wykonaniu artystów Teatru Kuźnia Bracka.
![](https://starogard.pl/wp-content/uploads/2019/09/pomnik-0449.jpg)
Po uroczystości władze Miasta i Gminy złożyły wiązanki kwiatów w Lesie Szpęgawskim.
fot. Magdalena Dalecka