29 stycznia władze samorządowe oraz delegacje najważniejszych miejskich instytucji złożyły kwiaty pod Pomnikiem Niepodległości przy ul. Paderewskiego. Okolicznościowe przemówienie wygłosił sekretarz Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Kociewskiej Ryszard Szwoch. W uroczystościach upamiętniających wkroczenie do Starogardu polskiej armii uczestniczyli mieszkańcy, a także młodzież ze starogardzkich szkół z towarzyszeniem pocztów sztandarowych.
Mimo przejmującego zimna, 29 stycznia 1920 roku starogardzianie z entuzjazmem wylegli na ulice, ciesząc się z odzyskanej wolności. Na zachowanych z tamtego dnia fotografiach widać pięknie udekorowany Rynek na powitanie polskich żołnierzy z Błękitnej Armii generała Józefa Hallera. 1. Pułk Ułanów Krechowieckich wkroczył do Starogardu od strony Pelplina. Na fasadach budynków powiewały biało-czerwone flagi. Mieszkańcy przygotowali bramy powitalne z napisami: „Niech żyje żołnierz polski” oraz „Królowo Korony Polskiej módl się za nami”. Na widok polskiej armii, przejeżdżającej przez Rynek, wykrzykiwali „Niech żyją” i głośno śpiewali „Rotę” Marii Konopnickiej.
Polskie wojsko tego dnia uroczyście powitały też nowo mianowane władze miasta i powiatu, duchowieństwo katolickie, przywódcy polskich organizacji i członkowie polskich towarzystw.
Jak czytamy w pierwszym tomie „Dziejów Starogardu”, powstałym pod redakcją Mariana Kallasa: „Ostatnim akcentem uroczystości związanych z przyłączeniem Starogardu do Polski było uroczyste powitanie w mieście 4 lutego 1920 r. gen. Józefa Hallera – dowódcy Frontu Pomorskiego, dużego związku wojskowego, który przejął Pomorze z rąk niemieckich”.
Inkorporacja Starogardu do Polski, która nastąpiła w wyniku zajęcia miasta przez polskie wojsko i przekazanie władzy przedstawicielom ludności polskiej w dniu 29 stycznia 1920 r., zapoczątkowała nowy etap w historii miasta, już w granicach II Rzeczypospolitej. Pamiętamy i czcimy pamięć tych wydarzeń, ponieważ są częścią naszej tożsamości.
Fot. Małgorzata Rogala