14 października 2015r. wchodzi w życie Ustawa z dnia 24 lipca 2015r. – Prawo o zgromadzeniach. Nowością w ustawie jest dopuszczenie organizacji zgromadzeń spontanicznych.
Powodem tego typu zgromadzeń mogą być nagłe i niemożliwe do wcześniejszego przewidzenia wydarzenia, związane ze sferą publiczną, których odbycie w innym terminie byłoby niecelowe lub mało istotne z punktu widzenia debaty publicznej.
Zgromadzenie spontaniczne nie wymaga uprzedniego złożenia zawiadomienia o zamiarze jego odbycia – poinformowała Beata Tkaczyk-Kurkowska –Naczelnik Wydziału Spraw Obywatelskich. Tyle że policja może je rozwiązać, jeśli np. zagrozi ono porządkowi publicznemu, życiu i zdrowiu ludzi lub bezpieczeństwu albo porządkowi ruchu drogowego na drogach publicznych.
Nowa definicja zgromadzenia
Ustawa na nowo definiuje pojęcie zgromadzenia jako zgrupowanie osób na otwartej przestrzeni, dostępnej dla nieokreślonych imiennie osób w określonym miejscu. Zgromadzenie organizowane jest w celu odbycia wspólnych obrad lub wspólnego wyrażenia stanowiska w sprawach publicznych.
W trosce o zapewnienie ochrony i bezpieczeństwa uczestnikom zgromadzenia oraz jego pokojowego przebiegu ustawodawca określił zasady pierwszeństwa wniesienia zawiadomienia o zamiarze zorganizowania zgromadzenia.
Ustawa określa trzy tryby zgłaszania zgromadzeń. Poza zgromadzeniem spontanicznym, które nie wymaga zgłoszenia, obowiązuje tryb:
• zwykły – zawiadomienie o zamiarze zorganizowania zgromadzenia zgłaszane jest do organu gminy – nie wcześniej niż 30 dni i nie później niż 6 dni przed planowaną datą zgromadzenia,
• uproszczony – zawiadomienie o zamiarze zorganizowania zgromadzenia zgłaszane jest do właściwego gminnego (miejskiego) centrum zarządzania kryzysowego, a w przypadku gdy w danej gminie ( mieście) nie zostało ono utworzone – do wojewódzkiego centrum zarządzania kryzysowego – nie wcześniej niż 30 dni i nie później niż 2 dni przed planowaną datą zgromadzenia – ma ono zastosowanie w przypadku, gdy nie spowoduje ono utrudnienia w ruchu drogowym, a w szczególności zmiany w jego organizacji.
Zakazy i odwołania
Gmina może zakazać zgromadzenia – nie później niż na 96 godzin przed ich rozpoczęciem jeżeli:
– cel zgromadzenia narusza wolność pokojowego zgromadzania się, narusza zasady organizowania zgromadzeń,
– cel zgromadzenia lub jego odbycie naruszają przepisy karne
– odbycie zgromadzenia zagraża życiu, zdrowiu ludzi, czy mieniu w znacznych rozmiarach.
Od takiej decyzji organizatorom zgromadzenia przysługuje odwołanie do sądu okręgowego, który musi je rozpatrzyć nie później niż w ciągu 24 godzin od wniesienia odwołania
Na postanowienie sądu okręgowego przysługuje w terminie 24 godzin od jego wydania zażalenie do sądu apelacyjnego, który rozpoznaje je w terminie 24 godzin.
Podobnie jak do tej pory, w zgromadzeniach nie mogą uczestniczyć osoby posiadające przy sobie broń, materiały wybuchowe, wyroby pirotechniczne lub inne niebezpieczne narzędzia.