Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Starogard Gdański
„Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Starogard Gdański na lata 2021-2024” to dokument własny samorządu Starogardu Gdańskiego, służący do podejmowania planowanych działań dotyczących ochrony zabytków i krajobrazu kulturowego, sporządzany na podstawie ustawy z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Jest to dokument cyklicznie aktualizowany. Niniejszy Program stanowi aktualizację i kontynuację polityki zawartej w dokumentach na lata 2009-2012, 2013-2016 oraz 2017-2020.
Układ opracowania zasadniczo został zachowany i bazuje w dużym stopniu na zasobach zawartych w poprzednim programie. Zrewidowany został aktualny stan prawny oraz Gminna Ewidencja Zabytków w stosunku do wersji z 2017 r., a także uwzględniono wnioski z poprzednich programów.
Główną ideą niniejszego dokumentu jest efektywne zarządzanie zasobem kulturowym Starogardu Gdańskiego, poprawa ochrony i opieki nad zabytkami, a także wzrost świadomości mieszkańców i właścicieli. Opracowanie ma również na celu zachęcenie do inicjatyw na rzecz upowszechniania i promowania dziedzictwa. Program w dużej mierze skierowany jest do społeczności lokalnej, tutejszych zarządców oraz właścicieli obiektów zabytkowych. Zasady ochrony zabytków zgodnie z ustawą powinny być uwzględniane w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przy kształtowaniu środowiska.
Program jest zgodny z ponadlokalnymi dokumentami programowymi w zakresie ochrony zabytków. Wskazane w nim działania są zgodne z krajowymi, wojewódzkimi, a także miejskimi dokumentami programowymi o charakterze strategicznym i planistycznym (m.in. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, Gminny Program Rewitalizacji na lata 2017-2025).
Program jest dokumentem wewnętrznym samorządu, nie ma mocy obowiązującego prawa miejscowego, nie wywołuje bezpośrednich skutków prawnych, nie może być samodzielną podstawą tzw. rozstrzygnięć władczych względem jednostek spoza aparatu administracji publicznej, jednakże może oddziaływać na treść aktów prawnych (np. na ustalenia planów miejscowych) jako przesłanka merytoryczna. Ta forma planowania wzorowana jest na prawie wspólnotowym Unii Europejskiej, które posługuje się na szeroką skalę różnymi formami programowania.
Prowadzone przez samorząd miasta Starogard Gdański działania na rzecz opieki nad zabytkami mają charakter wieloletni i służą zwiększeniu świadomości o wspólnym dziedzictwie.
Program ma na celu:
- włączenie problemów ochrony zabytków do systemu działań strategicznych wynikających z opracowań ponadlokalnych, ale także z opracowań strategicznych, programowych miasta,
- uwzględnienie uwarunkowań ochrony zabytków dla rozwoju miasta, w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa archeologicznego, łącznie z uwarunkowaniami ochrony przyrody i równowagi ekologicznej,
- zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania,
- wyeksponowanie poszczególnych zabytków oraz walorów krajobrazu kulturowego,
- podejmowanie działań zwiększających atrakcyjność zabytków dla potrzeb społecznych, turystycznych i edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw sprzyjających pozyskiwaniu środków finansowych i wzrostowi sum wydatkowanych na opiekę nad nimi,
- określenie warunków współpracy z właścicielami zabytków,
- eliminowanie sytuacji konfliktowych,
- inicjowanie działań edukacyjnych, informacyjnych, propagujących znajomość zabytków i opieki nad nimi,
- podejmowanie przedsięwzięć umożliwiających tworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad zabytkami,
- wspieranie działań zmierzających do pozyskania środków finansowych na opiekę nad zabytkami.
Kluczowa jest współpraca międzypłaszczyznowa i międzysektorowa osób na co dzień odpowiedzialnych za obiekty zabytkowe, właścicieli oraz instytucji i stowarzyszeń specjalizujących się w tej dziedzinie. Należy mieć na uwadze, że zgodnie z ustawą (art. 6 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami), zabytki podlegają ochronie i opiece bez względu na stan zachowania.
Pliki do pobrania: