Od 2020 roku na terenie objętym rewitalizacją Stowarzyszenie Starogard 2030 zmienia przydomowe podwórka w uporządkowane i pełne zieleni ogródki. Rewolucje zakończyły się w listopadzie 2022 roku. Metamorfozie uległo osiem podwórek. Mieszkańcy sami uporządkowali swoje najbliższe otoczenie, zagospodarowali je i upiększyli.
„Podwórkowe rewolucje – współtworzymy naszą przestrzeń” to projekt, którego celem było zaangażowanie mieszkańców w prace koncepcyjne i wykonawcze, aby zmienić ich najbliższe otoczenie. Projekt był częścią uzupełniającą realizowanej przez Miasto Rewitalizacji Śródmieścia i dotyczył podwórek przy budynkach remontowanych w ramach zadania. Zadaniem Stowarzyszenia Starogard 2030 było zaproszenie lokalnej społeczności do wspólnego opracowania koncepcji podwórkowych rewolucji, a następnie wdrożenie jej w życie. W konsekwencji mieszkańcy wraz z członkami Stowarzyszenia porządkowali teren, sadzili rośliny i doposażali podwórka w elementy małej architektury. Materiały, rośliny i niezbędny do realizacji sprzęt w ramach projektu zakupione zostały w ramach projektu, a członkowie Starogard 2030 służyli radą i pomocą w zwykłej, fizycznej pracy.
Podziękowanie za zaangażownaie
– Bardzo dziękujemy wszystkim mieszkańcom, którzy włączyli się we wspólne działania. Bez ich zaangażowania, nie tylko nie udałoby się dokonać wszystkich tych zmian, ale też cały ten projekt nie miałby sensu. Głównym założeniem było to, że mieszkańcy budynków, do których przylegają podwórka, będą współpracować już na etapie tworzenia koncepcji, a potem, razem z nami, przeprowadzą rewolucje w swoim otoczeniu. Dzięki temu, każda z tych przestrzeni odpowiada na ich potrzeby i stała się bardziej przyjazna i komfortowa. Widzimy też, że zaangażowanie w upiększanie podwórek przekłada się na późniejsze dbanie o otoczenie i nie ma w tym nic dziwnego – bardziej troszczymy się o miejsca, które są stworzone przez nas, o rośliny, które sami posadziliśmy – powiedziała Anna Lembicz ze Stowarzyszenia Starogard 2030.
Rewolucje poprzedził cykl warsztatów projektowych prowadzonych przez członków Stowarzyszenia. Mieszkańcy zgłaszali swoje pomysły na zagospodarowanie terenów, mówili o największych problemach, ale i o marzeniach. Wizje te trzeba było pogodzić z zaplanowanymi kosztorysami i przepisami – warunkami technicznymi, planem miejscowym – i wypracować kompromis. W sumie odbyło się 15 spotkań, w których każdorazowo uczestniczyło od kilku do kilkunastu użytkowników obszarów poddanych metamorfozie.
8 podwórek w 2 lata
Same działania w ramach rewolucji rozpoczęły się dopiero w 2021 roku, ze względu na pandemię, która wszystkim pokrzyżowała szyki i spowodowała m.in. opóźnienia w pracach remontowych. W 2021 roku Stowarzyszeniu udało się zorganizować akcję obsadzania deptaka między ulicami Kościuszki i Owidzką i odmienić tylko jedno podwórko przy ul. Kościuszki. Co ważne, mieszkańcy tak bardzo się zaangażowali w tę rewolucję, że rezultat ich wspólnej pracy przerósł najśmielsze oczekiwania inicjatorów. Rok 2022 roku umożliwił przeprowadzenie całej reszty zaplanowanych rewolucji. Również tym razem w wielu lokalizacjach mieszkańcy – szczególnie ci najmłodsi – bardzo chętnie zaangażowali się w prace ogrodnicze.
– Sadzenie, podlewanie i grabienie cieszyły się tak dużym powodzeniem. Wkrótce okazało się, iż mamy za mało sprzętu, aby wszystkich ochotników zadowolić i uszczęśliwić pracą – relacjonowali członkowie Stowarzyszenia. – Dla nas to bardzo ważne, aby mieszkańcy sami chcieli tych zmian, bo im większe zaangażowanie, tym potem większa świadomość i potrzeba ochrony tej pracy – dodają inicjatorzy projektu.
Podwórka rozkwitną na wiosnę
– Aktualna pora roku nie ułatwia pokazania na zdjęciach efektów tych prac. Tak naprawdę zobaczymy je dopiero na wiosnę, gdy zazielenią się posadzone jesienią rośliny. W sumie, wraz z mieszkańcami obszaru rewitalizacji, zrewolucjonizowaliśmy osiem podwórek i dozieleniliśmy deptak. Poza mnóstwem zielonego „drobiazgu” – bylin i krzewów, wspólnie z mieszkańcami posadziliśmy też kilkanaście drzew. Do każdego z podwórek staraliśmy się podejść indywidualnie, uwzględniając potrzeby jego użytkowników. Na jednym postawiliśmy płotki czy pergole. Na innym skupiliśmy się na wprowadzeniu zieleni, na jeszcze innym pojawiły się sprzęty do zabaw dla dzieci. Punktem obowiązkowym każdego z nich stały się słupki na linki do suszenia prania – to element, o który mieszkańcy wszędzie prosili. Tam, gdzie trzeba było zamaskować coś w otoczeniu, sadziliśmy bluszcz, który stworzy piękne, zielone ściany. Staraliśmy się jak najlepiej pogodzić możliwości finansowe i wykonawcze z oczekiwaniami i wizją mieszkańców – podsumowują członkowie Stowarzyszenia Starogard 2030.
Zadanie było współfinansowane ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach RPO Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020. Odbywało się w ramach projektu „Rewitalizacja Śródmieścia Starogardu Gdańskiego”, którego realizatorem była Gmina Miejska Starogard Gdański. Rewolucje podwórkowe były połączone z remontem samych kamienic i bloków.
Fot. Stowarzyszenie Starogard2030
